Το σαλιγκάρι είναι γαστερόποδο πνευμονοφόρο μαλακιο
που το σώμα του προφυλάσσεται από ένα περιελιγμένο όστρακο.
Χαρακτηριριστικότερο είδος είναι ο Κοχλίας ο πωματίας (Helix pomatia)
κοινώς σαλιγκάρι, σάλιαγκας, χοχλιός, καράολος στην κυπριακή διάλεκτο.
Έχει μακρόστενο σώμα που προεξέχει εν μέρει από το κέλυφος και κεφάλι,το
οποίο φέρει δύο ζευγάρια κεραιών που συστέλλονται. Τρέφεται με φυτικές
ύλες (χορτάρι, βλαστάρι) τις οποίες αποσπά από το υπόστρωμα
χρησιμοποιώντας την γλώσσα του (που φέρει κερατώδεις σχηματισμούς σαν
δόντια) ενώ κινείται αργά αφήνοντας ίχνη βλέννας και εμφανίζεται κυρίως
τις βροχερές μέρες.
Τα σαλιγκάρια δραστηριοποιούνται όταν επικρατεί υγρασία (π.χ μετά την βροχή, κατά την διάρκεια της νύχτας) ενώ όταν οι συνθήκες είναι υπερβολικά ξηρές υποχωρούν στο εσωτερικό του κελύφους και σφραγίζουν την είσοδο με ένα είδος προσωρινού καλύμματος από αποξηραμένη βλέννα, το επίφραγμα. Σε αυτή την κατάσταση τα σαλιγκάρια βρίσκονται σε μια κατάσταση «νάρκης» και μπορούν να επιβιώσουν χωρίς νερό για μήνες.
Στην Ευρώπη έχουν καταγραφεί 400 είδη σαλιγκαριών και σε όλο τον κόσμο 4000 είδη. Στην Ελλάδα τρία κυρίως είδη θεωρούνται εδώδιμα, τα Helix lucorum, Helix pomatia και Helix aspersa.
Τα σαλιγκάρια δραστηριοποιούνται όταν επικρατεί υγρασία (π.χ μετά την βροχή, κατά την διάρκεια της νύχτας) ενώ όταν οι συνθήκες είναι υπερβολικά ξηρές υποχωρούν στο εσωτερικό του κελύφους και σφραγίζουν την είσοδο με ένα είδος προσωρινού καλύμματος από αποξηραμένη βλέννα, το επίφραγμα. Σε αυτή την κατάσταση τα σαλιγκάρια βρίσκονται σε μια κατάσταση «νάρκης» και μπορούν να επιβιώσουν χωρίς νερό για μήνες.
Στην Ευρώπη έχουν καταγραφεί 400 είδη σαλιγκαριών και σε όλο τον κόσμο 4000 είδη. Στην Ελλάδα τρία κυρίως είδη θεωρούνται εδώδιμα, τα Helix lucorum, Helix pomatia και Helix aspersa.
Ιδιαίτερα στοιχεία και γνωρίσματα
- Το σώμα των σαλιγκαριών παράγει μια ιδιαίτερη παχύρρευστη σίελο, χάριν της οποίας μπορούν να έρπουν κατά μήκος μιας λεπίδας ξυραφιού χωρίς να κοπούν.
- Τα σαλιγκάρια επιβιώνουν σε ασβεστώδη και όχι αργιλώδη εδάφη για τη δημιουργία του κελύφους τους.
- Τα σαλιγκάρια ζουν ως και 15 χρόνια.
- Τα σαλιγκάρια είναι ερμαφρόδιτα. Αυτό σημαίνει ότι κάθε σαλιγκάρι διαθέτει τόσο αρσενικά όσο και θηλυκά όργανα αναπαραγωγής. Για να γονιμοποιηθεί πρέπει να ζευγαρώσει με άλλο σαλιγκάρι και να φέρουν σε επαφή τα αντίθετα γεννητικά τους όργανα.
- Τα σαλιγκάρια κινούνται σε περίεργες τροχιές, συνήθως κυκλικές.
- Τα σαλιγκάρια συνήθως βασίζονται στην αίσθηση της αφής και της οσμής χρησιμοποιώντας τις δύο μικρότερες κεραίες για την εύρεση φαγητού, καθώς έχουν πολύ ασθενή όραση.
- Τα σαλιγκάρια λόγω της παχύρρευστης σιέλου που παράγουν, έχουν εξαιρετική ικανότητα πρόσφυσης σε επιφάνειες και μπορούν και κινούνται, έρποντα, ακόμα και καθώς κρέμονται προς τα κάτω.
- Τα σαλιγκάρια ξηράς αναπνέουν με πνεύμονες.
- Τα σαλιγκάρια ξηράς εξελίχθηκαν από τα θαλάσσια σαλιγκάρια 600 εκατομμύρια χρόνια πριν.
